توسعه ی حرفه ای معلم : مسیر پیشرفت
به طور کلی توسعه ی حرفه ای به توسعه ی یک شخص در یک نقش حرفه ای اشاره دارد و به طور خاص توسعه ی هر معلم به معنای رشد حرفه ای یک معلم گفته می شود که در نتیجه ی افزایش تجربه یا تمرین در تدریس اش به طور سیستماتیک حاصل می شود. توسعه ی حرفه ای شامل تجربه های رسمی (همچون حضور در کارگاه های آموزشی،جلسات حرفه ای ، مرببی گری ومانند آن می شود) و تجربه های غیر رسمی( همچون مطالعه ی نشریات حرفه ای یا مشاهده ی مستند های تلویزیونی مرتبط با رشته ی علمی تخصصی خود) را شامل می شو. علاوه بر این مفهوم توسعه ی حرفه ای گسترده تر از توسعه ی مسیر شغلی است و به عنوان حرکت معلم در چرخه ی مسیر حرفه ای در نظر گرفته می شود، و وسیعتر از توسعه ی کارکنان است زیرا در توسعه ی کارکنان ، برنامه های ضمن خدمت برای تسریع رشد گروهی از معلمان ارایه می شود؛ که این دوره ها خود بخشی از مداخلات نظاممندی است که برای توسعه ی معلمان به کار می رود. زمانی که به توسعه ی حرفه ای می پردازیم ، یک نفر(فردی متخصص) باید به بررسی محتوای تجربه ها بپردازد، همچنین باید به فرایند هایی که به توسعه ی حرفه ای منجر می شوند را بررسی و زمینه ای که توسعه در آن رخ می دهد را مورد بررسی قرار دهد. این دیدگاه نسبت به تدریس ، دیدگاه جدیدی است، برای سال های سال توسعه ی حرفه ای که در دسترس معلمان بود همان توسعه ی کارکنان یا آموزش ضمن خدمت بود که معمولا شامل کارگاه های آموزشی و دوره های کوتاه مددت می شد که غالبا اطلاعات جدید در مورد یک جنبه ی خاص از کارشان را ارایه می داد.
این خود تنها نوع آموزش معلمان بود که آنها دریافت می کردند و معمولا می کردند و معمولا با کار معلمان غیر مرتبط بود . تنها طی سال های گذشته توسعه ی حرفه ای معلمان به عنوان یک فرایند بلند مدت نگریسته شده است که شامل فرصت های منظم و تجربه های برنامه ریزی شده است که به طور سیستماتیک برای رشد و توسعه ی حرفه ای آنها مورد توجه قرار گرفته اند.
این تغییر دیدگاه در خصوص توسعهی حرفه ای باعث شده است تا عناوین مختلفی همچون؛ تصویر جدید از یادگیری معلم، مدلی جدید از آموزش و پرورش معلم انقلابی در آموزش و پرورش و حتی پارادایم جدید از توسعه ی حرفه ای به آن داده شود.
دیدگاه جدید توسعه ی حرفه ای دارای ویژگی های متعددی است که عبارتند از:
به جای مدل انتقال محور[1] بیشتر مبتنی بر سازنده گرایی[2] است. از منظر سازنده گرایی معلم به عنوان یک یادگیرنده فعال در نظر گرفته می شود.
توسعه ی حرفه ای معلمان به عنوان یک فرایند بلند مدت نگریسته می شودو مؤید این واقعیت است که معلمان در طی زمان یاد می گیرند، به عنوان نتیجه ی چنین فرایندی معلمان فرصت می یابند تا بتوانند تجربه های قبلی خود را به تجره های جدید مرتبط سازند.
امروزه توسعه ی حرفه ای به عنوان فرایندی که درون یک زمینه ی خاص انجام می شود درک می شود.یکی از مؤثرترین شکل های توسعه ی حرفه ای این است که در مدارس و در ارتباط با فعالیت های روزانه ی معلمان و یادگیرنده گان باشد. موفق ترین فرصت های توسعه معلمان یادگیری حین کار و فعالیت هایی همچون گروه های مطالعه اقدام پژوهی و پورت فولیو ها هستند.
بسیاری بر این باورند که این فرایند یکی از فرایندهایی است که با بهسازی مدرسه در ارتباط است. بطوریکه توسعه حرفه ای به عنوان فرایند ساخت فرهنگ مدرسه نگریسته می شود نه به عنوان آموزش یک مهارت محض، که تحت تاثیر و در ارتباط با برنامه ی مدرسه قرار دارد. اگر برنامه ی توسعه ی حرفه ای معلم همگام با اصلاحات مدرسه و برنامه درسی حمایت نشود، اثربخش نخواهد بود.
معلم به عنوان یک فرد فعال،فردی است که وارد یک حرفه می شود که دارای یک مبنای دانشی مشخص است کسی است که دانش و تجربیات جدیدی را بر مبنای دانش پیشین خود به دست می آورد
توسعه ی حرفه ای به عنوان یک فرایند همکارانه فهمیده می شود. در این فرایند معلمان تنها در ارتباط با دیگر معلمان نیستند بلکه علاوه بر آن با مدیران،والدین و دیگر اعضاء اجتماع نیز باید در ارتباط باشند،زیرا توسعه ی حرفه ای زمانی اتفاق می افتد که تعاملات معنی داری بین این اعضا وجود داشته باشد.
توسعه ی حرفه ای ممکن است در شرایط مختلف بسیار متفاوت دیده شود و باید اینگونه باشد و همچنینی حتی در یک موقعیت مشخص ممکن است دارای ابعاد متنوعی باشد. هیچ مدل یا شکل واحدی برای اجرای آن وجود ندارد ، زیرا آن در زمینه های مختلف و موسسات متفاوت به کار گرفته می شود. بر همین اساس مدارس و مربیان بایدبا توجه به ارزیابی نیاز هایشان،باورهای فرهنگی و اعمال شان تصمیم بگیرند که چه مدلی از توسعه ی حرفه ای بیشترین منفعت را برای یک موقعیت مشخص در بر خواهد داشت.