طرح درس نویسی موثر

برنامه ریزی درسی(طرح درس نویسی) یک مهارت ضروری است که هر مربی باید بر آن مسلط باشد. این یک نقشه راه برای معلمان فراهم می کند تا آموزش های خود را راهنمایی کنند و اطمینان حاصل کنند که در عین رفع نیازهای دانش آموزان، تمام محتوای لازم را پوشش می دهند. برنامه ریزی موثر درس نه تنها به معلمان کمک می کند تا ساختار مناسبی برای تدریس داشته باشند، بلکه مشارکت دانش آموزان و نتایج یادگیری را نیز افزایش می دهد. در این مقاله به بررسی مراحل طرح درس نویسی می پردازیم و نکات ارزشمندی را برای ایجاد طرح درسی موثر ارائه می دهیم.

سه مرحله برنامه ریزی درسی

• پیش برنامه ریزی: تنظیم پایه و اساس طرح درس

مرحله پیش برنامه ریزی، پایه و اساس برنامه ریزی موثر درسی است. قبل از شروع به نوشتن طرح درس، معلمان باید به دقت اهداف درس و نیازهای دانش آموزان خود را در نظر بگیرند. درک نوع یادگیرندگان در کلاس، مانند یادگیرندگان دیداری، شنیداری یا حرکتی، به انتخاب راهبردها و منابع آموزشی مناسب کمک می کند.

برای شروع مرحله پیش برنامه ریزی، معلمان باید اهداف یادگیری را مرور کنند و مشخص کنند که دانش آموزان باید تا پایان درس به چه چیزی دست یابند. این شامل ارزیابی دانش قبلی دانش آموزان و شناسایی شکاف های یادگیری است که ممکن است وجود داشته باشد. با درک نیازهای دانش‌آموزان، معلمان می‌توانند دستورالعمل‌های خود را برای رسیدگی مؤثر به این شکاف‌ها تنظیم کنند.

در طول این مرحله، معلمان همچنین باید منابع مرتبطی را انتخاب کنند که از اهداف یادگیری پشتیبانی می کند و علایق دانش آموزان را درگیر می کند. منابع می توانند شامل کتاب های درسی، مواد سمعی و بصری، منابع آنلاین و فعالیت های عملی باشند. مهم است که زمان مورد نیاز برای هر منبع را در نظر بگیرید و اطمینان حاصل کنید که با زمان کلاس موجود مطابقت دارد.

• نوشتن طرح: ایجاد یک درس منسجم

پس از اتمام مرحله پیش برنامه ریزی، نوبت به نوشتن طرح درس می رسد. یک طرح درسی که به خوبی تدوین شده است، ساختار و جریان روشنی را برای درس فراهم می کند. توالی فعالیت ها و انتقال بین مراحل مختلف درس را مشخص می کند. یک طرح درس منسجم تضمین می کند که معلمان به آرامی از یک فعالیت به فعالیت دیگر حرکت می کنند و مشارکت و تمرکز دانش آموزان را حفظ می کند.

هنگام نوشتن طرح، معلمان باید کارهای جذاب و فکری را در نظر بگیرند که علایق و نیازهای دانش آموزان را برآورده کند. تنوع در فعالیت ها و راهبردهای آموزشی به حفظ انگیزه دانش آموزان کمک می کند و سبک های مختلف یادگیری را تطبیق می دهد. علاوه بر این، معلمان باید واژگان جدید و مفاهیم کلیدی را در طول درس معرفی کنند و فرصت هایی را برای دانش آموزان فراهم کنند تا یادگیری خود را تمرین کرده و به کار گیرند.

• پس از برنامه ریزی: بازاندیشی و پالایش

مرحله پس از برنامه ریزی شامل تأمل در طرح درس و انجام هر گونه تجدید نظر لازم است. معلمان باید نکات اصلی درس را مرور کنند و از تحقق اهداف اطمینان حاصل کنند. این مرحله همچنین امکان تأمل در تعامل و درک دانش آموزان را در طول درس فراهم می کند.

با بررسی طرح درس، معلمان می توانند زمینه های بهبود را شناسایی کرده و برای درس های آینده اصلاحاتی را انجام دهند. این ممکن است شامل اصلاح استراتژی‌های آموزشی، سرعت‌دهی، یا منابع برای برآورده کردن بهتر نیازهای دانش‌آموز باشد. همکاری با همکاران و جستجوی بازخورد می تواند بینش ارزشمندی را ارائه دهد و از بهبود مستمر در برنامه ریزی درس حمایت کند.

نکاتی برای برنامه ریزی موثر درس

دانش آموزان خود را بشناسید: برای درک نیازها و ترجیحات یادگیری دانش آموزان خود وقت بگذارید. هنگام طراحی دروس خود، دانش قبلی، سبک های یادگیری و علایق آنها را در نظر بگیرید.

همسویی با اهداف: اطمینان حاصل کنید که طرح درس شما با اهداف یادگیری همخوانی دارد. هر فعالیت و منبعی باید به تسلط دانش آموزان بر مهارت ها یا دانش مورد نظر کمک کند.

درگیر شدن با تنوع: انواع استراتژی‌ها، منابع و فعالیت‌های آموزشی را به کار ببرید تا دانش‌آموزان را درگیر و با انگیزه نگه دارید. از چند رسانه ای، کارهای عملی، کار گروهی و مثال های دنیای واقعی برای پاسخگویی به سبک های مختلف یادگیری استفاده کنید.

دستورالعمل های واضح ارائه دهید: دستورالعمل ها و انتظارات را برای هر فعالیت به وضوح بیان کنید. از وسایل کمک بصری، نمایش‌ها یا توضیحات گام به گام استفاده کنید تا مطمئن شوید دانش‌آموزان آنچه از آنها انتظار می‌رود را درک می‌کنند.

انعطاف پذیری و سازگاری: آماده باشید تا طرح درس خود را بر اساس پاسخ های دانش آموزان و شرایط غیرمنتظره تطبیق دهید. برای رفع هر گونه چالش یا محدودیت زمانی، فعالیت ها یا منابع جایگزین را در ذهن داشته باشید.

انعکاس و تجدید نظر کنید: به طور منظم در مورد برنامه های درسی خود فکر کنید و از همکاران یا دانش آموزان بازخورد بگیرید. زمینه های بهبود را شناسایی کنید و بازنگری های لازم را برای تقویت درس های آینده انجام دهید.

همکاری و توسعه حرفه ای: در فرصت های توسعه حرفه ای شرکت کنید، با همکاران همکاری کنید، و در مورد تحقیقات جاری و بهترین شیوه ها در آموزش به روز باشید. یادگیری و رشد مداوم مهارت های برنامه ریزی درسی شما را افزایش می دهد.

نتیجه گیری

برنامه ریزی موثر درس یکی از اجزای مهم تدریس موفق است. معلمان با پیروی از سه مرحله برنامه ریزی درسی – پیش برنامه ریزی، نوشتن طرح و برنامه ریزی پس از آن – می توانند دروس جذاب و موثری را ایجاد کنند که نیازهای دانش آموزان خود را برآورده کند. گنجاندن نکاتی مانند شناخت دانش آموزان، همسویی با اهداف، ارائه تنوع و تأمل در تمرین شما، کیفیت برنامه های درسی شما را بیشتر می کند. به یاد داشته باشید، برنامه ریزی موثر درسی زمینه را برای آموزش تاثیرگذار و یادگیری دانش آموزان فراهم می کند.

در راستای طرح درس نویسی و  نوشتن برنامه درسی موثر دوره ی طرح درس نویسی کاربردی را از طریق   کلیک  کردن در همین قسمت تهیه فرمایید